system_rescure_cd

artykół pobrano z :

http://gorzow-wlkp.pl/linux/SystemRescureCD.php

...

powrót do strony głównej

zawierającej listę Linuksów ratunkowych

Od ok. 2002-2003 roku rozpoczęto na dużą skalę popularyzację Linuksów, które bootując z CD-ROM, instalują się w pamięci RAM i nie wymagają do pracy dysku twardego. Umożliwiają odczyt danych z dysku twardego "bez zostawiania śladów". Niestety, posiadają jeden minus: wymagają dużej ilości pamięci RAM. Linux SystemRescureCD zawiera narzędzia dyskowe i sieciowe. Można go uruchamiać z płytki CD lub zainstalować na dysku twardym. Najnowsze wersje (od 2008 r.) można zainstalować na PenDrive.

Dobrze by było, gdyby komputer posiadał kartę sieciową, gdyż (jeżeli jest na hoście w wewnętrznej sieci nadzorowanej przez DHCP) Linux SystemRescureCD sam skonfiguruje sobie połączenie. W przypadku problemów sieciowych polecam zlecenie: net-setup eth0. Przydatne też może być polecenie: ifconfig eth0 192.168.0.7 plus route add default gw 192.168.0.1 (jeżeli łączysz się poprzez kartę sieciową opartą na eth0, masz adres 192.168.0.7, a BRAMA to 192.168.0.1). Więcej o konfiguracji interfejsów sieciowych tutaj. Nawet właściciele ADSL SagemFast800 (Neostrada na USB) mogą ustawić połączenie edytując plik /usr/sbin/eagleconfig (o konfigurowaniu Eagle przeczytasz tutaj).

Na niniejszej stronie opisuję zastosowanie Linuksa SystemRescueCD w ratowaniu i odtwarzaniu danych na komputerze. Zainteresowanych bardziej szczegółowymi informacjami (np. jak zainstalować tego Linuksa na dysku twardym) odsyłam na stronę: www.sysresccd.org/Offline-Manual.

Uwaga: starsze wersje do numeru SystemRescueCd-0.2.5 włącznie (koniec 2003 roku) mają problem z czytnikami CD-ROM firmy LG (podobnie zresztą jak Mandrake 9.2). Wersje od nr SystemRescueCd-0.2.6 są pozbawione tej wady.

Pamiętaj, że nie działa klawisz DELETE, a kasowanie można robić tylko klawiszem BACKSPACE.

 

Spis treści:

 

• Wstępny opis zawartości Linuksa SystemRescureCD.
• Pierwsze uruchomienie Linuksa SystemRescureCD.
• Opcje startowe Linuksa SystemRescureCD.
• Praktyczne zastosowania Linuksa SystemRescureCD.
• Tworzenie obrazu partycji dysku twardego i umieszczenie jej na innej partycji tego samego dysku lub przeniesienie obrazu dysku na odległy serwer ftp.
• Proste kopiowanie danych z padłego dysku twardego na odległy serwer ftp.
• Zabezpieczanie MBR oraz tablicy partycji dysku poprzez wykonanie kopii.
• Polecam artykuł o kopiowaniu dysków za pomocą Linuksa SystemRescueCD na kilka jednakowych komputerów. Zamiast na każdym komputerze z osobna instalować system, można sklonować partycje z komputera-wzorca. Przydatne, gdy chcemy wykonać rezerwowy serwer.

• Program mc oraz edytorki (poza mcedit): vim, nano.
• GNU Parted, czyli narzędzia do edycji patrycji dysku twardego. Strona domowa projektu: www.gnu.org/software/parted/
• QtParted uruchamiane zleceniem run_qtparted . Linuksowy klon programu Partition Magic pod Linuksa umożliwiający tworzenie, usuwanie i zmianę wielkości partycji. Strona domowa projektu: qtparted.sourceforge.net . Jeżeli chcesz uruchomić program bez pomocy Linuksa SystemRescureCD, to musisz wykonać dyskietkę bootującą z zawartością pliku img ze strony: ftp.cs.columbia.edu/archives/gnu/prep/parted/bootdisk/
• Partimage, czyli narzędzie do tworzenia obrazów dysku (jak Ghost/Drive-Image). Strona domowa projektu: www.partimage.org/ . Program uruchamiamy zleceniem partimage . Polecam przeczytanie instrukcji na anglojęzycznej stronie www.partimage.org/doc/index-3.html. Mam ją w swoim archiwum (z dnia 21.04.2004). Program umie nawet eksperymentalnie (kwiecień 2004) robić obraz dysku z partycji NTFS (ograniczeniem jest konieczność braku plików skompresowanych wewnętrznym mechanizmem systemu plików NTFS).
• Sfdisk , czyli narzędzie do tworzenia "backupów" tablicy partycji, co jest przydatne w połączeniu z kopią MBR dysku twardego. Więcej informacji znajdziesz na samym dole strony www.partimage.org/doc/index-3.html oraz na końcu tej strony.
• Narzędzia plikowe: e2fsprogs, reiserfsprogs, xfsprogs, jfsutils, ntfsprogs, dosfstools. Służą one do wykonywania wielu czynności związanymi z pracą nad plikami oraz np. formatowaniem, zmienianiem rozmiarów istniejących partycji dysku itp. Na uwagę zasługuje darmowy DOS, który działa jak zwykły MS DOS
• Skaner antywirusowy CLAM (przydatny wobec windowsowych partycji). Uruchomienie programu wykonasz za pomocą zlecenia: clamscan -r /danykatalog , a bazę wirusową pobierzesz z Internetu za pomocą zlecenia freshclam
• Pomoc w pliku /root/manual-en/index.html (niestety, po angielsku) odczytasz za pomocą przeglądarki lynx.

Acha... kursor w okienkowych programach (np. do dzielenia dysku na partycje) działa wyjątkowo flegmatycznie. Może to wprowadzić w bład użytkownika, że nie działa myszka.

Pierwsze uruchomienie

freedos czyli darmowy i legalny DOS. Działa jak MS DOS. Wystarczy wpisać słowo freedos i wcisnąć klawisz ENTER. Po załadowaniu Linuksa będziesz pracował wydając polecenia DOSowe. Partycje FAT16, FAT32 są w pełni dostępne.
dban czyli narzędzie do kasowania danych. Przydatne, gdy musimy szybko zniszczyć zawartość dysku twardego.
ranish czyli narzędzie do tworzenia partycji. Program nie wymaga szczególnych objaśnień, gdyż działa w "okienkach". Ja osobiście nie potrzebuję tego narzędzia, gdyż wystarcza mi instalator Mandrake. Ciekawy efekt da zlecenie (po uruchomieniu aplikacji Ranish):
part -p -r >opisdyskow.txt
Wszystkie dane o dysku zostaną zapisane do pliku opisdyskow.txt.
fb800 czyli ustawienie wyświetlania rozdzielczości 800x600. Opcja domyślnie ładowana, więc nie trzeba jej wpisywać podczas startu ładowania systemu. Wpisujemy ją jedynie, gdy chcemy załadować Kernel z dodatkowymi opcjami np. cdcache. Wówczas wpisujemy fb800 cdcache (spacja oddziela opcje).
fb1024 czyli ustawienie wyświetlania rozdzielczości 1024x768
nofb czyli wyłączenie domyślnej rozdzielczości - opcja niepraktyczna, gdyż po jej wybraniu nie zadziałają narzędzia takie jak QTParted.
i810fb640 czyli ustawienie wyświetlania rozdzielczości 640x480 dla chipsetu i810.
i810fb800 czyli ustawienie wyświetlania rozdzielczości 800x600 dla chipsetu i810.
i810fb1024 czyli ustawienie wyświetlania rozdzielczości 1024x768 dla chipsetu i810.
nokeymap czyli brak zapytania (w trakcie konfiguracji systemu) o rodzaj klawiatury. Opcja niepraktyczna.
memtest czyli sprawdzanie ilości pamięci RAM, ilości pamięci w procesorze, wykrycie typu procesora oraz rodzaju chipsetu.
aida czyli narzędzie do diagnostyki sprzętowej. Dla mnie nieprzydatny.
gag czyli Graficzny Boot Manager. Na sąsiedniej stronie umieściłem trochę materiału na temat tego programu i MBR.

• Read instructions
• FAQ
• License
• Install GAG
• Uninstal GAG

Wciśnij klawisz 4 (czyli Install GAG). Uwaga: sprawdź czy działa klawisz NumLock. Zatwierdź komunikat klawiszem np. ENTER. Wybierz typ klawiatury:

1

(QWERTY). Wybierz język polski klawiszem

N

. Czas na konfigurację programu

GAG

- wciśnij klawisz

K

. Pojawi się panel wyboru.

• Dodaj nowy system do listy startowej. Aby go wybrać wciśnij klawisz D
• Usuń system (nie kasuje samego systemu, a jedynie pozycję w liście startowej ;)
• Zapisz program GAG na dyskietce
• Zapisz program GAG na dysku Twardym
• Zegar startowy, czyli ustalenie czasu oczekiwania na wybór pozycji z listy startowej
• Ustaw Hasło blokujące start systemu
• Hide primary partitions (hide, czyli ukryj) - ciekawa opcja umożliwiająca ukrycie partycji
• Powrót do głównego menu

Program GAG umie dodawać i usuwać możliwość ładowania różnych systemów zainstalowanych na jednym dysku twardym. Może działać startująć z dyskietki startowej lub skorygowanego MBR dysku twardego. GAG jest również dostępny jako samodzielny programik - opis tutaj. Mając Linuksa i WindowsXP na jednym dysku warto przeczytać stronę o zabezpieczaniu LILO na dysku z dwoma systemami: WindowsXP oraz Linux. Polecam też opis archiwizowania MBR na końcu tej strony.

F3

cdcache . Przeniesienie całego (ok. 100MB) Linuksa SystemRescureCD z płytki CD do kości pamięci RAM, co jest przydatne, gdy mamy dużo RAMu i chcemy zwolnić czytnik CD-ROM, tak by w trakcie pracy móc włożyć inną płytkę CD. Aby wystartować system z opcją cdcache należy do opcji z menu F2 określającej rozdzielczość ekranu monitora np. fb800 dodać opcję z F3, czyli cdcache , wpisując na samym starcie Linuksa zlecenie:
fb800 cdcache (spacja rozdziela opcje).

usbstick . Podczas startu system będzie próbował zamontować urządzenia na łaczu USB, ew. bootować z tych urządzeń.
setkmap=16 czyli ładowanie klawiatury AZERTY bez dodatkowych pytań.

noapic - wyłącza wsparcie APIC
acpi=on lub off - włącza/wyłącza ACPI
ide=nodma - wyłącza DMA
nonet - wyłącza autodetekcję urzadzeń sieciowych
noscsi - wyłącza SCSI
nodetect - wyłącza jakąkolwiek autokonfigurację

Praktyczne zastosowania

• użycie przeglądarki tekstowej lynx z komputera, do którego nie znamy hasła potrzebnego do logowania (lub wręcz z komputera, na którym nie ma dysku)
• użycie klienta ssh w celu zalogowania się na odległej maszynie
• zainstalowanie jakiegoś programu szpiegującego (sniffera) i wykonywanie nasłuchu sieci bez zostawiania śladów na dysku twardym komputera

• edytować pliki (np. z hasłami) zapisane na dysku twardym i wprowadzać zmiany bez potrzeby uruchamiania całego komputera. Oczywiście takie zmiany nie zostaną odnotowane w logach stacjonarnego systemu operacyjnego.
• uruchomić klienta ftp (np. za pomocą programu mc) i wysyłać lub zasysać pliki na komputer
• tworzyć archiwa, a następnie wykorzystując klienta ftp wysyłać je na odległą maszynę. Tym punktem zajmę się szczegółowo.

Tworzenie obrazu partycji

1. uruchomienie systemu i połączenie z siecią
2. zamontowanie dysku twardego pod "wirtualnym" Linuksem SystemRescureCD
3. wykonanie obrazu dysku i wysyłka archiwów na inny komputer

Uruchomienie Linuksa SystemRescureCD

Montowanie partycji dysku twardego

Oczywiście na Twoim dysku może być inny system plików (ext2, ext3 lub windowsowe fat32, ntfs). Musisz to wiedzieć przed zamontowaniem. Przypominam, że Linux

SystemRescureCD

odpalony z opcją

ranish

pozwala zobaczyć aktualne systemy plików partycji dysku twardego.

Zamontuj partycję zleceniem

mount /dev/hda1

lub

mount /partycja1

. Przeglądając zawartość katalogu

/partycja1

znajdź plik /etc/

fstab

z "dużego" Linuksa. Zapisz sobie całą jego treść na karteczce. Jeżeli jesteś dobrym linuksowcem, to skopiuj go na dyskietkę i wydrukuj na sąsiednim komputerze ;) Uwaga: program

mc

nie zawsze chce się uruchomić pod

SystemRescureCD

, więc pamiętaj, że wpisy do pliku /etc/

fstab

można wykonać np. zwykłym zleceniem

echo

:

echo /dev/hda1 partycja1 ext3 defaults 1 1>>/etc/fstab

Powyższe zlecenia korzystają z wpisów w pliku /etc/fstab. Tak wygląda zlecenie montowania, bez korzystania z wpisów /etc/fstab:

mount -t ext2 -o defaults /dev/hda1 /mnt/nazwakatalogu

opcja

-t

narzuca

typ systemu plików

(tu ext2)

opcja

-o

(mała litera o) narzuca

parametry montowania

(tu defaults) z pominięciem pliku /etc/fstab

Wykonanie obrazu partycji/dysku

Masz w "małym" Linuksie zamontowaną pierwszą partycję dysku twardego. Będziesz ją archiwizował poprzez wykonanie obrazu dysku. Plik obrazu dysku domyślnie zostanie umieszczony w katalogu /root "małego" Linuksa, więc... jak się już domyślasz wymagać to będzie dużej ilości pamięci RAM. Musisz wię podjąć decyzję gdzie umieścisz (przynajmniej na razie) plik z obrazem dysku. Przyjmuję, że partycja montowana w "dużym" Linuksie jako /home ma dużo wolnego miejsca, za to pamięci RAM masz bardzo mało. Umieścisz więc archiwum na dysku (przynajmniej na razie). W pliku /etc/fstab ("dużego" Linuksa) możesz przeczytać jaki numerek został przydzielony partycji z dużą ilością miejsca (montowanej jako /home):
/dev/hda7 /home ext2 defaults 1 2
Oczywiście numerek partycji to liczba 7, a system plików to ext2 (u Ciebie może być np. ext3). Mając wspomniane dane możesz szykować się do montowania partycji nr 7.

Utwórz katalog /partycja7 (zleceniami cd / oraz mkdir partycja7). Następnie za pomocą zlecenia mcedit /etc/fstab uzupełnij /etc/fstab "małego" Linuksa o dodatkowy wiersz:
/dev/hda7 /partycja7 ext2 defaults 0 0
Oczywiście u Ciebie może być inny system plików np. ext3. Zamontuj katalog /partycja7 zleceniem mount /dev/hda7 lub mount /partycja7 . W nim umieścisz obraz dysku.

Wpisz zlecenie

partimage

. Pojawi się panel podobny do poniższego. Obrazek skopiowałem z domowej strony projektu

http://www.sysresccd.org/

dlatego mogą pojawić się małe różnice, szczególnie w opisach partycji.

W moim przypadku pojawiły się nieco inne wpisy:

Opcja Partition to save/restore zawiera ścieżki do partycji. Mnie interesuje partycja nr 1, bo z niej będę robił obraz dysku. Wybrałem więc:
/dev/ide/host0/bus0/target0/lun0/part1
Zwróć uwagę na cyferkę 1 symbolizującą numer partycji. Zostawiłem podświetloną belkę na tym wierszu i wcisnąłem TABULATOR (w celach edukacyjnych wciśnij klawisz kierunkowy DÓŁ-GÓRA). Bądź uważny, nie wolno Ci przez gapiostwo zostawić belki na innym wierszu, bo albo zrobisz obraz z nie tej partycji, albo odtworzysz obraz nie na tej partycji co chciałeś. Oczywiście w przyszłości, podczas odtwarzania obrazu dysku podświetlisz tę samą partycję.

Image file to create/restore to miejsce do wpisywania nazwy pliku obrazu dysku (create - tworzenie, restore - odtworzenie). Jeżeli nie podasz ścieżki dostępu, to obraz dysku umieści się w pamięci RAM, w katalogu /root . Oczywiście ja zaplanowałem umieszczenie kopii na partycji nr 7, zamontowanej w katalogu /partycja7 . Ostatecznie wpis wyglądał więc następująco:
/partycja7/obrazdysku1
Uwaga: podczas odtworzenia obrazu dysku trzeba uwzględnić, że program samoczynnie dodaje rozszerzenie .000 (trzy zera), więc ostatecznie nazwa rzeczywista pliku obrazdysku1 zmieni się na obrazdysku1.000 . Na razie wpisz nazwę bez rozszerzenia, czyli /partycja7/obrazdysku1 , a podczas odtworzenia wpisz ścieżkę /partycja7/obrazdysku1.000

Action to be done: czyli co program ma zrobić: save (tworzenie obrazu dysku) lub restore (odtworzenie obrazu dysku). Na razie wybrałem save i wcisnąłem klawisz F5 (czyli next).

Na drugim panelu nic nie zmieniałem. Wcisnąłem klawisz

F5

. Tak dla wyjaśnienia: Opcja

Image split mode

pozwala podzielić obraz dysku na części o określonej wielkości KB (

Into files whose size...

).

Może się zdarzyć, że program wywali komunikat o błędach na dysku twardym. Wówczas sprawdź poszczególne partycje zleceniem: e2fsck -v /dev/hda1 (przykładowe hda1 to partycja pierwsza dysku pierwszego).

Program

Partition Image

zrobił obraz dysku. Trzeba go teraz wysłać na serwer ftp. To już bajka dla administratorów linuksowych ;) . Uruchamiamy program

mc

(lub innego klienta ftp). W programie

mc

wciskamy klawisz

F9

i klawiszami kierunkowymi wybieramy panel LEWY. Pojawi się menu LEWY, a tam opcja uaktywnienia klienta ftp. Wpisujemy w niej

login@adresserweraftp

i mając połączenie możemy przerzucać pliki. Pamiętaj o szyfrowanym

sftp

.

Jest też inna metoda: po utworzeniu katalogu

/mnt/ftp

należy zamontować go zleceniem:

lufsmount ftpfs://login:haslo@IPkomputeraftp/katalog /mnt/ftp

i do katalogu /mnt/

ftp

kopiować pliki. Uwaga zlecenie

lufs

wymaga szczególnej konfiguracji Kernela, bibliotek oraz systemów plików. Domyślnie nie na każdym Linuksie (jak na razie) jest dostępne. Na Linuksie SystemRescureCD jest.

Oczywiście można też wysłać pliki na windowsowy, udostępniony w Microsoft Network katalog. Utwórz w swoim Linuksie SystemRescureCD katalog np. /mnt/win1 (zleceniem mkdir /mnt/win1), a następnie wydaj zlecenie montowania:
mount -t smbfs -o lfs //IPkomputera/katalog /mnt/win1
i do katalogu win1 kopiuj pliki.

Mając zamontowany katalog /mnt/win1 (lub /mnt/ftp) możesz od razu tworzyć obraz dysku w tym katalogu. Będziesz miał automatycznie przerzucane dane na odległe konto ftp, smb. itd.

Odtworzenie obrazów dysku

na moim komputerze PII 400 z Linuksem

Mandrake 9.2

zajęło ok. 35 minut. Musiałem odtworzyć 3 partycje (montowane jako

/

,

/usr

,

/var

) gdyż miałem awarię systemu, a nie chciało mi się go na nowo instalować, konfigurować, uaktualniać itd. Oczywiście obrazy dysku zrobiłem sobie, gdy wszystko ładnie chodziło ;)

Jeżeli odtworzony system operacyjny będzie miał nieaktualne hasła, to w razie problemów zapraszam tutaj.

Proste kopiowanie danych

Czasami potrzebujemy w ramach archiwizacji skopiować dane z padłego dysku na inny rezerwowy lub (co wygodniejsze) na odległy komputer w zakładowej sieci z serwerem ftp na pokładzie (serwerów ftp na Windows jest wiele, zaś na Linuksa polecam ProFTPd). Pamiętaj o szyfrowanym sftp.

Wykonamy podobne czynności jak podczas wyżej opisanego archiwizowania obrazu partycji

1. Uruchamiamy Linuksa SystemRescureCD na komputerze z którego chcemy archiwizować dane. Dla ułatwienia będziemy go nazywać "małym" Linuksem, a dane do archiwizowania będą pochodziły z Windows lub "dużego" Linuksa (umieszczonego na dysku twardym).
2. Montujemy partycję na której są umieszczone interesujące nas dane, czyli tworzymy w "małym" Linuksie katalog /partycja1 i uzupełniamy plik /etc/fstab o nowy wiersz:
   /dev/hda1 /partycja1 ext2 defaults 1 1
   Oczywiście na Twoim dysku może być inny system plików (ext2, ext3 lub windowsowe fat32, ntfs). Uwaga: w przypadku ratowania danych linuksowych dobrze jest podglądnąć w pliku /etc/fstab "dużego" Linuksa jak powinny być montowane jego partycje. Zagadnienie opisałem szerzej w pierwszej części tej strony.
3. Mając rozeznanie jak wygląda podział dysku na partycje tworzymy następne katalogi /partycja2, /partycja3, /partycja4 itd. oraz wypełniamy plik /etc/fstab "małego" Linuksa kolejnymi wierszami umożliwiającymi montowanie.
4. Po zamontowaniu wszystkich partycji w osobnych katalogach /partycja? czas na klienta ftp. W programie mc wciskamy klawisz F9 i klawiszami kierunkowymi wybieramy panel LEWY. Pojawi się menu LEWY, a tam opcja uaktywnienia klienta ftp. Wpisujemy w niej user@adresserweraftp i mając połączenie przerzucamy pliki. Pamiętaj o szyfrowanym sftp.

Zabezpieczanie MBR oraz tablicy partycji dysku

MBR (Master Boot Record) jest to obszar pierwszych 512 bajtów dysku twardego zawierający bardzo ważne informacje startowe dysku. Wykonałem osobną stronę opisującą zagadnienia bootloadera Windows oraz Linuksa i naprawdę gorąco zachęcam do lektury.

Gdy masz wzorcową zawartość MBR i chcesz ją na wszelki wypadek zabezpieczyć poprzez skopiowanie obrazu dysku (pierwszych 512 bajtów), uruchom jako root pod zwykłym "stacjonarnym" Linuksem zlecenie dd:

• cd /root
• mkdir partition-backup
• cd partition-backup
• dd if=/dev/hda of=backup-hda.mbr count=1 bs=512

Mam nadzieję, że rozumiesz powyższe, jednak dla nowicjuszy wyjaśnię: będąc w katalogu /root/partition-backup utworzono kopię MBR dysku twardego pod nazwą backup-hda.mbr . Uwaga: jeżeli zlecenie dd uruchomiłeś z Linuksa stacjonarnego, to katalog /root jest umieszczony na dysku twardym i po restarcie archiwum nie zniknie, ale jeżeli zlecenie dd wydałeś z pozycji Linuksa SystemRescureCD, to pamiętaj, że jego katalog /root jest umieszczony w kościach pamięci RAM i koniecznym jest przenieść katalog (z zawartością) /root/partition-backup na dysk twardy lub flopka. Oczywiście można od razu wrzucić MBR na flopka. Wówczas zlecenie będzie miało postać:
dd if=/dev/hda of=/dev/fd0 bs=512
Z takiej dyskietki można awaryjnie bootować komputer z uszkodzonym MBR.

Teraz skorzystasz z umieszczonego w SystemRescureCD narzędzia sfdisk, aby zabezpieczyć informacje o tablicy partycji. Odpalenie Linuksa SystemRescureCD to prościzna. Następnie wykonaj:

• sfdisk -d /dev/hda> /root/backup-hda.sf

Skopiuj pliki: /root/partition-backup/backup-hda.mbr oraz /root/backup-hda.sf gdzieś poza dysk twardy (np. na flopka) z tej prostej przyczyny, że jak dojdzie do awarii, to możesz mieć kłopoty z dostaniem się do tego archiwum ;)

Jak odtworzyć zawartość archiwów? To proste choć niebezpieczne zadanie. Bądź uważny. Wykonasz dwa kroki: pierw odtwórz

MBR

(Master Boot Record) zleceniem:

• dd if=backup-hda.mbr of=/dev/hda

• sfdisk /dev/hda < backup-hda.sf

Oczywiście pliki backup-hda.mbr oraz backup-hda.sf są umieszczone poza dyskiem, stąd podczas wykonania zleceń musisz (jako root) być w katalogu z tym plikiem np. na flopku (dyskietce). Na koniec restartuj komputer.

Podobny kombajn zawierający wiele narzędzi dyskowych, ale pod Windows to program PARAGON HARD DISK MANAGER. Linuksową wersję

opisałem

na sąsiedniej stronie. Windowsowa wersja zawiera następujące moduły:

• BootManager - pozwala w chwili uruchomienia komputera wybrać system do załadowania
• PartitionExplorer - umożliwia dostęp do partycji (także nieobsługiwanych przez Windows)
• ext2FS Anywhere - udostępnia linuksowe partycje ext2 dla Windows
• Partition Manager - tworzenie partycji. Umie zamienić NTFS na FAT32 itp.
• Drive Backup - tworzenie obrazu dysku
• Image Mounter - umożliwia podgląd plików umieszczonych w kopii utworzonej przez moduł Drive Backup
• Encrypted Mounter - szyfrowanie danych
• Disk Wiper - kasowanie danych na dysku bez możliwości ich odzyskania

Program ładnie opisano w KOMPUTER ŚWIAT EXPERT 2/2004. Załączono w nim pełną wersję programu nr 5.6 (plus dwa inne dosowe). Program instaluje się bez problemów. Nie ma z nim sławnych w EXPERCIE problemów z rejestracją uniemożliwiającą używanie.

Inny program

DRIVE IMAGE 5.01

w pełnej, legalnej, windowsowej wersji jest na płytce CD dołaczonej do czasopisma KOMPUTER-ŚWIAT EXPERT 4/2003. Idealny dla Win9x lub WinXP pod FAT32.

Darmowy, legalny, windowsowy (Win2000, WinXP) program

DrvImagerXP_2.2

umie zrobić obraz dysku partycji FAT lub NTFS. Został załączony do płytki CD w czasopiśmie CHIP 1/2005.